بزرگنمايي:

آریا جوان - آخرین خبر / 26 رجب سالروز رحلت حضرت ابوطالب علیه‌السلام پدر بزرگوار امیرالمومنین علی علیه‌السلام است. ایشان بعد از فوت حضرت ابوطالب علیه‌السلام سرپرستی پیامبر اکرم صلوات‌الله‌علیه را بر عهده گرفت و در مقام سرپرست، توجه ویژه و خاصی به حضرت داشت به گونه‌ای که بیش از فرزندان خود به ایشان نیکی می‌کرد.
حضرت ابوطالب علیه‌السلام که بود؟
نام حضرت ابوطالب علیه‌السلام، «عمران» است و چون نام فرزند بزرگش «طالب» بود، او را حضرت ابوطالب علیه‌السلام خواندند و بعضی او را «عبدمناف» نامیده اند.
وی 35 سال قبل از تولد پیامبراسلام صلوات‌الله‌علیه در مکه معظمه در خانواده ای برجسته و خداشناس دیده به جهان گشود.
او با عبدالله پدر پیامبر صلوات‌الله‌علیه برادر بود. پدرش «عبدالمطلب» جد پیامبر صلوات‌الله‌علیه اسلام است که همه قبایل عرب وی را به عظمت و بزرگواری می شناختند و از او به عنوان مردی با کفایت و مبلغ آیین توحید ابراهیم یاد می کردند.
عبدالمطلب، چنان مورد توجه دنیای آن روز بود که او را با لقب «سید البطحاء» آقای سرزمین مکه و حومه آن و «ساقی الحجیج» آب دهنده حاجیان خانه خدا و «ابوالساده» پدر بزرگواریها و «حافر الزمزم» ایجاد کننده چاه زمزم می خواندند.
عبدالمطلب در حفظ و حراست وجود مبارک حضرت محمد صلوات‌الله‌علیه بسیار کوشا بود. شیعه و اهل سنت بر این حقیقت معترف اند.
حضرت ابوطالب علیه‌السلام از چنین پدری به دنیا آمد و در خانه چنین شخصیت بزرگ و الهی پرورش یافت.
حضرت ابوطالب علیه‌السلام در مدت کوتاهی دو منصب رفادت (مهمانداری حاجیان) و سقایت (آب‌رسانی به حاجیان) را در مکه بر عهده داشت. او بازرگان بود و عطر و گندم خرید و فروش می‌کرد.
حضرت ابوطالب علیه‌السلام چهار پسر و دو دختر داشت. پسران او ده سال با یکدیگر فاصله سنی داشتند. طالب پسر بزرگ اوست که از او نسلی باقی نمانده است.
دومین فرزند او عقیل و سومین آنها جعفر معروف به جعفر طیار و چهارمین و آخرین فرزند پسری وی حضرت امیرالمومنین علی علیه‌السلام است. فرزندان حضرت ابوطالب علیه‌السلام همه از فاطمه بنت اسداند. [1] .
سبک زندگی مؤمنانه پدر امیرالمومنین علی علیه‌السلام
بنابر روایتی از امیرالمومنین علی علیه‌السلام و آنچه مورخان درباره حضرت ابوطالب علیه‌السلام گفته‌اند:«وی با وجود تهیدستی، عزیز و بزرگ قریش و دارای هیبت، وقار و حکمت بود. درباره جود و سخاوت او گفته‌اند: روزهایی که او اطعام می‌داد، کسی از قریش اطعام نمی‌کرد.
وی اولین کسی بود که در عصر جاهلی، سوگند را در شهادت اولیای دم بنا نهاد و بعدها اسلام آن را امضا نمود. بنابر گزارش حلبی او بنا بر شیوه پدرش، شراب را بر خود حرام کرده بود.»(2)
شفاعت پیامبر صلوات‌الله‌علیه
شیخ مفید با اسنادی بدون زنجیره پیوسته آورده است: « چون حضرت ابوطالب علیه‌السلام بمرد، امیر مؤمنان به نزد رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌‌وآله وسلم شد و گزارش مرگ او را به وی داد پس دل او سخت به درد آمد و بسیار اندوهناک شد آنگاه به امیرمؤمنان علیه‌السلام گفت:« ای علی! برو و به کار او پرداز و غسل و حنوط و کفن او را بر عهده گیر و چون او را بر تابوت نهادی مرا آگاه کن.»
امیر مؤمنان علیه‌السلام چنان کرد و چون او را بر تابوت نهاد پیامبر صلی‌الله علیه‌وآله وسلم به او برخورد دلش بسوخت و اندوهگین شد و گفت عمو!
پیوند خویشاوندی را استوار داشتی و پاداشی نیکو یافتی، کودکی را بپروردی و سرپرستی کردی و بزرگسالی را یاری و همراهی نمودی آنگاه روی به مردم کرد و گفت بخدا برای عمویم به گونه ای شفاعت خواهم کرد که جن و انس به شگفت آیند.» (3)
روایاتی از امام صادق علیه‌السلام در مورد ایمان حضرت ابوطالب علیه‌السلام
امام صادق از پدر گرامی‌شان نقل کرد:«روزی امیرالمومنین علیه‌السلام در فضای مسجد نشسته بود و مردم گرد او جمع بودند که مردی برخاسته و گفت: ‌ای امیرالمومنین چگونه است که شما در مکانی هستی که خداوند شما را در آن مکان قرار داده، در حالیکه پدرت به آتش دوزخ در عذاب است؟
حضرت فرمود: خدا زبانت را ببرد!
به خدایی که حضرت محمد صلوات‌الله‌علیه را به پیامبری مبعوث فرمود، اگر پدرم تمام گناهکاران زمین را شفاعت کند خداوند آن را بپذیرد، مگر می‌شود پدرم در آتش عذاب باشد و پسرش تقسم کنند بهشت و جهنم باشد؟
قسم به آنکه حضرت محمد صلوات‌الله‌علیه را به پیامبری مبعوث فرمود بی‌شک نور پدرم در روز قیامت همه انوار خلائق جز نور پنج نور: نور محمد، نور من و نور حسن و نور حسین و نور نه فرزند از اولاد حسین را خاموش و بی اثر می‌کند، زیرا نور او از نور ماست و خداوند آن را دو هزار سال قبل از خلق آدم آفریده است.»(4)
امام صادق علیه‌السلام می فرماید:
«مثل ابی طالب مثل اهل الکهف حین اسروا الایمان و اظهروا الشرک فآتاهم الله اجرهم مرتین
* مثل حکایت حضرت ابوطالب علیه‌السلام، مثل اصحاب کهف است که ایمان خود را مخفی کردند و اظهار شرک نمودند، پس خداوند اجر و پاداش آنان را دو چندان داد.»
(بحار الانوار، ج 35 ص 72)
*« اگر ایمان حضرت ابوطالب علیه‌السلام را در یک کفه ترازو و ایمان این مردم را در کفه دیگر قرار دهند ایمان حضرت ابوطالب علیه‌السلام فزونی خواهد داشت.»
(بحار ج35 ص112)
* جبرئیل بر پیامبر صلوات‌الله‌علیه نازل شد و گفت:« ‌ای محمد! خداوند به تو سلام می‌رساند و می‌فرماید: من حرام کردم آتش را بر صلبی که تو را حمل کرد و شکمی که تو را پروراند و دامنی که تو را متکّفل شد؛ پس صلب یعنی پدرت عبداللّه و شکم یعنی مادرت آمنه و دامن یعنی عمویت حضرت ابوطالب علیه‌السلام.»
(کافی ج1 ص446)
نقش نگین حضرت ابوطالب علیه‌السلام در کلام امام رضا علیه‌السلام:
از امام رضا علیه‌السلام روایت شده است که بر نگین انگشتر حضرت ابوطالب علیه‌السلام، پدر بزرگوار امیرالمومنین علیه‌السلام این چنین حک شده است:
«رَضِیتُ بِاللَّهِ رَبًّا، وَبِابْنِ أَخِی مُحَمَّدٍ نَبِیًّا، وَبِابْنِی عَلِیٍّ لَهُ وَلِیًّا»
خدا را به پروردگاری، برادرزاده‌ام محمد را به پیامبری، و پسرم علی را به ولایت او پسندیدم.»
(تفسیر أبی الفتوح، ج 4، ص 211)
ابن ابی الحدید، شارح نهج البلاغه نیز در خصوص مقام حضرت ابوطالب علیه‌السلام می گوید:
«ان الاسلام لولا ابوطالب لم یکن شیئا مذکورا
اگر حضرت ابوطالب علیه‌السلام نمی بود از اسلام هم خبری نبود.»
(شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 1، ص 142.)
سخنان آیت الله بهجت(ره) در مورد شخصیت حضرت ابوطالب علیه‌السلام
– اگر کسی در اسلام حضرت ابوطالب علیه‌السلام شک دارد،خوب است در ایمان مؤمن آل فرعون شک داشته باشد و اگر کسی در ایمان مؤمن آل فرعون اشکال دارد باید آیه [بیست و هشتم از سوره غافر] را از قرآن حذف کند!
– بعد از وفات حضرت ابوطالب علیه‌السلام و حضرت خدیجه سلام‌الله‌علیها به پیغمبر صلوات‌الله‌علیه وحی شد که دیگر در مکه، ناصر و یاور نداری.
منابع:
1. الفصول المهمه، ص 30.
تاریخ یعقوبی ج2 ص14
کتاب حضرت ابوطالب علیه السلام پدر ولایت
الامالی ص305
 برگرفته از آستان مقدس علوی