بزرگنمايي:

آریا جوان - پیوست / ارزان‌تر بودن موبایل‌های آیفون عرضه شده در دیجی‌کالا موجب شد تا فروشندگان موبایل معترض شوند و این اقدام دیجی‌کالا را غیرقانونی یا زیرفروشی عنوان کنند این در حالی است که مدیرعامل دیجی‌کالا می‌گوید ما برای واردات آیفون از ارز نیمایی استفاده کردیم و براساس قیمت آن و سود مشخص، عرضه آیفون را انجام دادیم. همین امر موجب شده تا آیفون‌های عرضه شده روی دیجی‌کالا 8 میلیون تومان ارزان‌تر از بازار باشند. اما رئیس کمیسیون تخصصی موبایل اتاق اصناف ایران در این باره معتقد است که پیش‌فروش آیفون در دیجی‌کالا غیرقانونی بوده است زیرا از اتحادیه موبایل مجوزی دریافت نشده است.
دیجی‌کالا بعد از رفع ممنوعیت واردات آیفون و بازگشایی گمرک به روی آیفون، واردات این مدل گوشی را در سایت دیجی‌کالا پیش‌فروش کرد، اما به دلیل اینکه قیمت‌های موبایل آیفون در دیجی‌کالا نسبت به بازار حدود هشت میلیون ارزان‌تر بود، بسیاری از واردکنندگان و فروشندگان موبایل نسبت به این موضوع موضع‌گیری کردند. حتی اتحادیه موبایل نیز در این باره به پیوست گفت که دیجی‌کالا مجوزی بابت پیش‌فروش موبایل از ما دریافت نکرده است.
این در شرایطی است که مدیرعامل دیجی‌کالا به پیوست گفته است که دیجی‌کالا فقط فروشنده آیفون نیست، بلکه واردکننده نیز هست. طبق گفته او، در آن زمان که ثبت سفارش آیفون انجام شد، ارز آیفون نیمایی بود و هنوز به ارز مبادله‌ای تغییر پیدا نکرده بود، درنتیجه قیمت آن در سایت دیجی‌کالا ارزان‌تر از بازار بود.
به گفته او به دلیل هجمه‌ای که به دیجی‌کالا وارد شد، موبایل‌هایی که باید کمتر از پنج روز به دست مشتری می‌رسید، 2 هفته در گمرک معطل ماند، این در شرایطی است که دیجی‌کالا با همه خریداران تماس گرفته و راجع‌به دیرکرد تحویل کالا اطلاع‌رسانی کرده بود.
در همین خصوص حسین سادات حسینی، رئیس کمیسیون تخصصی موبایل و لوازم جانبی اتاق اصناف ایران و رئیس اتحادیه موبایل درباره پیش‌فروش آیفون 16 در دیجی‌کالا تاکید کرد که این کار کاملا غیرقانونی بود. او گفت: ما در این رابطه نامه زدیم و پیگیری کردیم. پیش‌فروش کردن یک سری مجوزهایی می‌خواهد که این مجوزها احصا نشده بود و اگر قصد مجوز گرفتن داشتند باید از اتحادیه موبایل می‌گرفتند؛ زیرا این هماهنگی‌ها از طریق اتحادیه‌ها انجام می‌شود که هماهنگی صورت نگرفته‌ بود.
طبق گفته حسینی، پیش‌فروش کردن قانون دارد. قانونش این است که از اتحادیه مربوطه مجوز گرفته شود که در یک زمان مشخص، یک مبلغ مشخص و یک تعداد مشخص پیش‌فروش انجام شود. اینها همه باید مشخص شده باشد، مکاتبه شود و با اتحادیه مربوطه هماهنگ شود که هیچ‌کدام از این مراحل طی نشده بود و به اصناف هم اعلام نشده بود.
رئیس کمیسیون تخصصی موبایل و لوازم جانبی اتاق اصناف ایران تاکید کرد که دود این موضوع در چشم مردم رفت. قرار بود دو سه روزه تحویل داده شود که 15 الی 20 روز گذشت تا تحویل داده شود.
خالی فروشی، پیش فروش نیست
اما مسعود طباطبایی، مدیرعامل دیجی‌کالا در این باره به پیوست گفت: بر اساس قراردادی که دیجی‌کالا با شرکت‌های مختلف دارد، سالانه در فرایند معرفی یک پرچمدار بر اساس همکاری‌های شکل گرفته، محصول آن شرکت در یک تاریخ مشخص وارد کشور می‌شود. پس از آن نیز مانند تمام پیش فروش‌هایی که در سال‌های گذشته انجام دادیم، اعلام می شود که مردم می‌توانند محصول را از تاریخی مشخص پیش خرید کنند. این مساله در تمام دنیا موضوعی مرسوم است و در سایت شرکت اپل، سامسونگ و غیره نیز دیده می‌شود. خالی فروشی با پیش فروش متفاوت است.
او با اشاره به علت تحویل دیرتر از موعد موبایل به خریداران گفت: ما بارها شرایطی را در گمرگ تجربه کردیم که تنها 24 ساعت تا زمان ترخیص موبایل فاصله وجود داشت. در این تجربه هم براساس اینکه کالا آماده ترخیص بود و تمام مراحل قانونی آن رعایت شد؛ مشکلی برای پیش‌ فروش نبود. به این معنا که ما بازه زمانی هفت تا هشت روزه ترخیص کالا و ورود آن به انبارهای خود را در نظر گرفته بودیم تا از بروز هر مشکلی جلوگیری شود.
مدیرعامل دیجی‌‌کالا ادامه داد: هنگامی که شروع به پیش فروش کالا در دیجی‌کالا کردیم براساس اینکه این محصول مانند تمام موبایل‌های عرضه شده در دیجی‌کالا با بهترین قیمت ممکن عرضه می‌شود، هجمه‌ای علیه دیجی‌کالا شروع شد. در آن زمان عده‌ای گفتند واردات آیفون قانونی نیست و عده‌ای دیگر ادعای زیر فروشی را مطرح کردند.هجمه‌های به وجود آمده نسبت به این مساله به اندازه‌ای افزایش پیدا کرد که حاکمیت نسبت به آن حساس شد.
طباطبایی گفت: بر این اساس فرایند ترخیصی که برای کالا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان موبایل باید 24 ساعت زمان می‌برد، به حدود 10 تا 15 روز طول کشیده شد. دلیل آن نیز ورود نهادهای مختلف به این مساله بود که لازم دیدند از ابتدا تمام فرایندها بررسی شود. در نتیجه این موضوع کاربر و دیجی‌کالا هر دو آسیب دیدند.
مدیرعامل دیجی‌کالا ادامه داد: هنگامی که مشخص شد بر اساس اتفاقات پیش آمده نمی‌توانیم کالا را در زمان موعد تحویل دهیم قرار بر این شد که تیم تجربه کاربری دیجی‌کالا، با تک‌تک کاربران تماس بگیرد و موضوع را برای آنها توضیح دهند.
کاربر و دیجی‌کالا آسیب دیدند
به گفته طباطبایی بعد از این اتفاق، تیم تجربه کاربری دیجی‌کالا دو راهکار پیش پای مشتری گذاشت؛ لغو سفارش و بازگشت وجه به همراه درصدی از خسارت یا صبوری بیشتر برای ترخیص کالا که حدود هشت روز زمان می‌برد. به دلیل اینکه در فاصله زمان فروش تا زمانی که با مشتریان تماس می‌گرفتیم قیمت محصول افزایش پیدا کرده بود تقریبا عده زیادی از مشتریان راه حل دوم را انتخاب و برای ترخیص کالا صبر کردند. پس از زمان مشخص شده در کنار محموله اول آیفون‌ها، دو محموله دیگر نیز به انبارهای دیجی‌کالا رسیدند و ما تمام آنها را تحویل مشتری‌ها دادیم.
مدیرعامل دیجی‌کالا تاکید کرد دلیل این حجم از انتقاد نسبت به دیجی‌کالا این بود که برخی انتظار نداشتند دیجی‌کالا اولین جایی باشد که آیفون را به صورت تجاری عرضه می‌کند، وگرنه پیش فروش کالا روالی کاملا مرسوم در جهان است. از زمان پیش‌ خرید کالا تا رسیدن محصول به مشتری زمانی وجود دارد به نام لید تایم (Lead time). بر این اساس از هنگام ثبت سفارش تا هنگام تحویل محصول یک بازه زمانی وجود دارد. نام این فرایند خالی فروشی نیست. خالی فروشی به اقدامات شرکت‌هایی گفته می‌شود که آیفون را با یک چهارم قیمت بازار پیش فروش کرده و وعده تحویل 60 روزه می‌دادند، درحالی که آیفونی وجود نداشت.
به گفته طباطبایی، تفاوت قیمت آیفون موجود شده در دیجی‌کالا نسبت به قیمت بازار، هفت تا هشت میلیون است.
او با اشاره به اینکه آیفون‌هایی که پیش‌ فروش کردند با ارز نیمایی وارد شده بود، گفت: تمام کالاها برای ما به عنوان یک وارد کننده قیمت مشخصی دارد. از سوی دیگر نرخ ارزی که به ما در مرکز مبادله داده شده همان نرخ ارز نیمایی بود. بر این اساس ما به عنوان شرکت واردکننده تا سقف مشخصی اجازه سود داریم. گذر از سقف سود مشخص شده به این معنا است که شرکت از یارانه‌ای که دولت برای استفاده از ارز مبادله‌ای داده است را در نظر نمی‌گیرد.
طباطبایی اشاره کرد که در شرکت ما مشخص است که چه کسی، با چه قیمت و نرخ ارزی کالا را تامین کرده است. بنابراین ما در دیجی‌کالا بر اساس قانون اجازه اینکه سود حاصل از فروش آیفون را بیش از حد تعیین شده دریافت کنیم نداریم. فروشندگان در بازار نیز برای اینکه بتوانند اختلاف قیمت را به نوعی توجیح کنند کالاهای موجود در دیجی‌کالا را غیراصل و دست دوم می‌نامند. درحالی که علت اصلی تفاوت قیمت دیجی‌کالا با بازار به دلیل این است که این شرکت اجازه دریافت سود بیشتر از مقدار تعیین شده را ندارد.