بزرگنمايي:

آریا جوان - دیجیاتو / قبل از آنکه تعرفه‌های «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، تجارت تولیدی اپل در چین را تهدید کند، تلاش‌های نافرجام این شرکت برای تولید محصولات جدید مانند ویژن پرو و اپل اینتلیجنس باعث شد این سؤال مهم بیش‌ازپیش مطرح شود: کوپرتینویی‌ها جادوی خود را از دست داده‌اند؟ در این مطلب این موضوع را بررسی می‌کنیم.
2 آوریل که ترامپ تعرفه‌های جنجالی خود را اعلام کرد، اپل 773 میلیارد دلار از ارزش بازار خود را فقط در 4 روز از دست داد و حتی مدت کوتاهی دیگر باارزش‌ترین شرکت سهامی عام جهان نبود. البته اکنون ترامپ گوشی‌ها، کامپیوترها و تراشه‌ها را از تعرفه‌ها معاف کرده است اما پیش از این ماجراها، سرمایه‌گذاران به رویکردهای اپل انتقاد داشته‌اند و قیمت سهام آن در 4 ماه اول سال، 8 درصد کاهش یافت.
اپل سال گذشته میلادی امیدوار بود با عرضه هدست واقعیت مجازی (Vision Pro) و سیستم هوش مصنوعی به‌ نام Apple Intelligence دوباره همان شرکت باشکوه سابق شود اما فروش هدست ناامیدکننده بود و قابلیت‌های فعلی اپل اینتلیجنس هم چنگی به دل نمی‌زنند و مهم‌ترین آنها مانند سیری پیشرفته نیز مدام به‌ تعویق افتاده است.
بازار
چه بلایی دارد سر اپل می‌آید؟
اپل به نوآوری شهرت دارد و یکی از اصول این برند نیز همین است اما اکنون همین مشخصه وبال گردنش شده و بسیاری از کاربران و کارکنان از عملکرد این شرکت راضی نیستند. به گفته بیش از 12 کارمند اپل، این شرکت به‌رغم کسب سودهای کلان، درگیری‌های درونی دارد و کارکنان بااستعداد آن نیز رفته‌اند.
اگر به چند سال گذشته اپل نگاه کنید، می‌بینید یک دهه از عرضه محصولات جدید و موفق اپل می‌گذرد: اپل واچ و ایرپاد. در سرویس‌هایی مانند Apple TV+ و Fitness+ که سال 2019 معرفی شدند، نیز اپل از نظر تعداد مشترکین از رقبایش عقب است. اکنون نیمی از فروش این شرکت هنوز از آیفون است، محصولی 18 ساله که هر سال کم‌وبیش بهبودها و ویژگی‌های جدیدی به آن اضافه می‌شود.
آخرین محصولات جدیدی که اپل عرضه کرد، ویژن پرو و اپل اینتلیجنس هستند. کاربران عمومی چندان از ویژن پروی گران‌قیمت استقبال نکردند؛ هوش مصنوعی اپل نیز ناکارآمد است. تابستان سال گذشته، اپل در کنفرانسی دوساعته نشان داد چگونه هوش مصنوعی‌اش می‌تواند نوتیفیکیشن‌ها را خلاصه یا با Writing Tools می‌توان نوشته‌ها را ویرایش کرد. همچنین این شرکت سیری بهبودیافته را نشان داد که می‌تواند متوجه اطلاعات گوشی شما بشود و در کارهای مختلف کمکتان کند اما در عمل این قابلیت‌ها در مقایسه با رقبا چیز جدیدی نیستند.
همین قابلیت‌های تکراری نیز وقتی آیفون‌های جدید سری 16 عرضه شدند، در دسترس نبودند و با یک ماه تأخیر به دست کاربران رسیدند. البته خالی از ایراد نیز نیستند: خلاصه‌سازی نوتیفیکشن‌ها خبرها را نادرست ارائه می‌کرد و اپل نیز آن را غیرفعال کرد. همچنین اپل انتشار سیری بهبود‌یافته را به تعویق انداخت؛ زیرا به گفته منابع آگاه تست‌های داخلی نشان داده این دستیار تقریباً یک‌سوم درخواست‌ها را اشتباه انجام می‌دهد.
پس از تأخیر در عرضه سیری، «کریگ فدریگی»، رئیس بخش نرم‌افزار اپل، به کارمندانش گفته این شرکت مدیران خود را تغییر خواهد داد و مسئولیت توسعه سیری جدید را از دوش «جان جیانندریا» برمی‌دارد و آن را به «مایک راکول»، رئیس بخش هدست ویژن پرو، می‌دهد.
یکی دیگر از مسائل اپل خروج استعدادهای آن است. سال 2019، «جانی آیو»، طراح ارشد شرکت، از اپل جدا شد و شرکت خود را تأسیس کرد. سپس بیش از ده‌ها طراح و مهندس اپل نیز به شرکت او پیوستند. «دن ریچیو»، از طراحان محصول مهم این شرکت نیز سال گذشته میلادی بازنشسته شد.
مشکلات اپل در توسعه هوش مصنوعی
مشکلات هوش مصنوعی اپل به سال 2023 برمی‌گردد. به گفته منابع آگاه در آن سال «تیم کوک»، مدیرعامل اپل، موافقت کرده بود که پردازشگرهای گرافیکی بیشتری بخرند. این تراشه‌ها می‌توانستند پردازش‎‌های لازم برای ساخت شبکه‌های عصبی هوش مصنوعی را فراهم کنند. آن زمان، مراکز داده اپل حدود 50 هزار پردازشگر گرافیکی داشتند که عمر آنها نیز بیش از 5 سال بود. در مقابل، شرکت‌های بزرگی مانند مایکروسافت، آمازون و گوگل در آن مدت صدها هزار تراشه برای هوش مصنوعی خریده بودند.
تیم کوک ظاهراً بودجه تراشه را دوبرابر کرده بود اما به گفته منابع آگاه، «لوکا ماستری» (Luca Maestri)، مدیر مالی اپل، این افزایش دوبرابری را به کمتر از نصف کاهش داد. منابع آگاه می‌گویند ماستری تیم محققان را تشویق کرده بود تا تراشه‌هایی را که در اختیار داشتند، کارآمدتر کنند. البته سخنگوی اپل این ادعاها را رد کرده و گفته ماستری صرفاً با تزریق یک‌باره بودجه مخالفت کرده بود. همچنین او ظاهراً به تیم محققان نگفته تا تراشه‌هایشان را کارآمدتر کنند.
به گفته منابع آگاه، فقدان پردازشگرهای گرافیکی باعث شد تیم توسعه‌دهنده سیستم‌های هوش مصنوعی اپل برای دریافت قدرت محاسباتی مرکز داده سراغ ارائه‌دهندگان دیگر مانند گوگل و آمازون بروند. از سویی، تراشه‌های پیشرو ساخته‌ انویدیا به‌حدی تقاضا داشتند که اپل از تراشه‌های جایگزین ساخته‌ گوگل برای برخی کارهای هوش مصنوعی خود استفاده کرد.
با تمام این مسائل، همچنان مدیران اپل فکر نمی‌کنند تأخیر در عرضه ویژگی‌های هوش مصنوعی مانند سیری مشکلی ایجاد کند و می‌گویند هیچ‌یک از رقبای اپل، مانند گوگل و متا، هوش مصنوعی ابداع نکرده‌اند. آنها معتقدند هنوز برای درست‌کردن اپل اینتلیجنس و سیری زمان دارند. البته مشخص نیست اپل چگونه می‌خواهد از گرداب بحران‌هایش بیرون بیاید، باید صبر کنیم و ببینم این شرکت می‌تواند دوباره محصولی انقلابی عرضه کند یا خیر.