آریا جوان - رشته اقتصاد یکی از رشته‌های بسیار کاربردی است که زمینه اشتغال گسترده‌ای دارد. از آن جایی که رشته اقتصاد در شمار رشته‌های شناور به شمار می‌رود، متقاضیان تحصیل در آن می‌توانند از کلیه گروه‌های آزمایشی کنکور در این رشته شرکت نموده و از بازار کار رشته اقتصاد برخوردار شوند.
معرفی بازار کار رشته اقتصاد
رشته اقتصاد یکی از رشته‌های تحصیلی فوق العاده بااهمیت است که در تمامی سازمان‌ها و شرکت‌ها، جایگاه مناسبی داشته و با درآمدزایی وابسته است. علم اقتصاد یکی از کاربردی‌ترین دانش‌هاست که می‌تواند تحولات گسترده‌ای در جامعه به وجود بیاورد. اما کارشناسان این حوزه توصیه می‎کنند که یا وارد رشته اقتصاد نشده و یا تحصیلات خود در این شاخه را تا مدارج عالی طی کنید!
در واقع محصول این رشته زمانی شیرین و شکوفاست که تحصیلات عالیه در آن کسب کنید و در آن زمان می‌توانید از این شاخه تحصیلی برداشت قابل توجهی در زمینه اشتغال و کسب درآمد داشته باشید.
به علاوه گذشته از کسب درآمد، اثربخشی شما به عنوان یک دانش آموخته رشته اقتصاد در مدارج تحصیلی کارشناسی ارشد و به ویژه دکتری خود را نشان خواهد داد و می‌توانید برای خود و جامعه موثر واقع شوید.
این رشته در شرکت‌های خصوصی و سازمان‌های دولتی زمینه اشتغال دارد و هر چه مدرک تحصیلی فرد در این گروه بالاتر و البته تجربه بیشتری داشته باشد؛ به رده شغلی برجسته‌تری دست می‌یابد.

همچنین بخوانید: بازار کار رشته مدیریت مالی ؛ همه چیز درباره این رشته
شاخه‌های مقطع کارشناسی رشته اقتصاد
رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی دارای پنج شاخه زیر است که هر یک، جذابیت‌های خاص خود را دارا هستند:
اقتصاد نظری اقتصاد بازرگانی اقتصاد کشاورزی اقتصاد پول و بانکداری اقتصاد صنعتی شاخه‌های رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی ارشد
شاخه‌های رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی ارشد شامل موارد زیر است که هر یک مطابق آن چه در ادامه آورده شده است، گرایش‌های متفاوت و خاص خود را دارند.
علوم اقتصادی اقتصاد نفت و گاز اقتصاد کشاورزی 1) گرایش‌های رشته اقتصاد، شاخه علوم اقتصادی
توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی اقتصاد اسلامی اقتصاد و تجارت الکترونیک بانکداری اسلامی اقتصاد انرژی برنامه ریزی سیستم‌های اقتصادی اقتصاد نظری اقتصاد شهری اقتصاد فرهنگ و هنر اقتصاد مالی اسلامی اقتصاد محیط زیست اقتصاد آموزش 2) گرایش‌های رشته اقتصاد، شاخه اقتصاد نفت و گاز
تجارت نفت وگاز نهادها و سیاست‌های بین الملل نفت و گاز مدیریت مالی نفت و گاز حقوق تجاری و قراردادهای بین المللی نفت و گاز 3) گرایش‌های رشته اقتصاد، شاخه اقتصاد کشاورزی
بازاریابی محصولات کشاورزی اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست سیاست و توسعه کشاورزی اقتصاد تولید و مدیریت واحدهای کشاورزی
شاخه‌های رشته اقتصاد در مقطع دکتری
در مقطع دکتری رشته اقتصاد، 5 شاخه‌ زیر را داریم که سه مورد اول گرایش‌های متفاوتی دارند. گرایش‌های این رشته ها را در ادامه می‌بینیم.
علوم اقتصادی اقتصاد اقتصاد نفت و گاز مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز حسابداری 1) گرایش‌های دکترای شاخه علوم اقتصادی
اقتصاد بیمه اقتصادسنجی اقتصاد پولی اقتصاد اسلامی اقتصاد بخش عمومی توسعه اقتصادی اقتصاد مالی اقتصاد بین الملل اقتصاد شهری و منطقه ای اقتصاد ریاضی اقتصاد نهادگرا اقتصاد منابع اقتصاد ایران 2) گرایش‌های دکتری رشته اقتصاد، شاخه اقتصاد
اقتصاد سلامت 3) گرایش‌های رشته اقتصاد، شاخه اقتصاد نفت و گاز
بازارها و مالیه نفت و گاز حقوق و قراردادهای نفت و گاز

علاقه‌مندان به رشته اقتصاد بدانند
در صورتی که علاقه‌مند به تحصیل در رشته اقتصاد هستید، لازم است بدانید که شما به ریشه قوی در ریاضیات نیاز دارید و به هیچ وجه نمی‌توان بین ریاضیات و اقتصاد خط جداسازی کشید. به علاوه پس از تحصیل در دوران کارشناسی این رشته، هنوز نمی‌توانید در ردیف‌های شغلی کاملا حرفه‌ای مرتبط با این شاخه تحصیلی جای بگیرید و برای دست یافتن به مشاغل رده بالاتر آن، حتما نیاز است که دوران کارشناسی ارشد یا دکتری اقتصاد را پشت سر بگذارید.
علاقه‌مندان به تحصیل در رشته اقتصاد باید دارای قدرت استدلال، تحلیل و آنالیز بوده و توانایی ارائه مشاوره را داشته باشند. به علاوه پس از اتمام دوران تحصیل و ورود به بازار کار، نیز باید همچنان دانش خود را به روز رسانی کرده و پیوسته در حال مطالعه شرایط بازار و دنیای کسب و کار نوین باشند. به واقع می توان گفت که بخشی از توانایی‌های بالقوه این رشته، ذاتی است و فرد باید علاقه خاصی به فعالیت در حوزه‌های اقتصادی و تحلیلی داشته باشد. در غیر این صورت حتی در صورت فارغ التحصیلی با معدل‌های بالا و از دانشگاه‌های معتبر، همچنان در زمینه اشتغال با مشکل و عدم رضایت شغلی همراه خواهد بود!
حتما بخوانید: آشنایی با بازار کار رشته علوم سیاسی،هدف و گرایش‌های این رشته
بازار کار رشته اقتصاد
بازار کار رشته اقتصاد تا حدودی با بازار کار سایر رشته‌ها تفاوت دارد. در حیطه بازار کار رشته اقتصاد با وضوح زیادی روبرو نیستیم؛ به این معنا که این رشته مانند رشته داروسازی، وکالت و مانند آن‌ها آینده شغلی قطعی و مشخص شده‌ای ندارد. عناوین شغلی زیادی با رشته اقتصاد مرتبط هستند و نمی‌توانیم آن‌ها را در چند ردیف شغلی منحصر به فرد جای بدهیم، اما با این همه از اصلی‌ترین عناوین شغلی مربوط به رشته اقتصاد، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
بازار کار رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی
در مقطع کارشناسی رشته اقتصاد، زمینه‌های کاری زیر فراهم خواهد بود:
کارشناس تحقیقات بازار کارشناس بیمه کارشناس بازاریابی کارشناس امور مالیاتی پژوهشگر کارشناس خرید و تدارکات متصدی امور بانک همان طور که مشاهده می‌کنید بازار کار رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی، قابل قبول است و فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در زمینه‌های گوناگونی به اشتغال بپردازند. البته تمامی این رده‌های شغلی بدون نیاز به آنالیزها و تحلیل‌های قوی و بنیادی است و می‌توان گفت که فارغ التحصیلان کارشناسی اقتصاد، به مشاغلی ساده‌تر و با پیچیدگی تحلیلی کمتر روی می‌آورند. البته برای آن دسته از فارغ التحصیلانی که خود دارای زمینه‌های تحلیلی اقتصادی و تجربه کافی باشند، امکان اشتغال در رده‌های بالاتر شغلی فراهم خواهد آمد و این به نوعی به شایستگی‌ها و توانایی‌های شخصی افراد بستگی دارد.

بازار کار رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی ارشد
در مقطع کارشناسی ارشد، این رشته می‌تواند در عناوین زیر بازار کار داشته باشد:
تحلیلگر مالی مشاور کسب و کار کارشناس ارشد بازاریابی کارشناس ارشد بیمه کارشناس ارشد امور مالیاتی کارشناس کارگزاری‌های بورس کارشناس گمرک نویسنده و محقق ستون اقتصادی نشریه‌ها فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد رشته اقتصاد، می‌توانند به بازار کاری با چند گام جلوتر وارد شوند. با تحصیل در دوران کارشناسی ارشد و گذراندن دروس تخصصی، امکان اشتغال در رده‌های شغلی دارای زمینه‌های تحلیلی عمیق‌تر شکل می‌گیرد. همان طور که می‌بینید بیشتر شغل‌های مناسب فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد رشته اقتصاد، مربوط به کارشناسان ارشد بورس، مالیات، بانک‌ها، بازاریابی، بیمه و … می‌شود. طبیعتا رده درآمدی این افراد نیز به مراتب بالاتر خواهد بود.
بازار کار رشته اقتصاد در مقطع دکتری
بازار کار این رشته در مقطع دکتری، از جمله در موارد زیر خواهد بود:
استاد دانشگاه مدیر مالی مدیریت بانک مدیر فروش مدیر بازاریابی مشاور ارشد کسب و کار مناصب مدیریتی در بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت صنایع و وزارت اقتصاد همان طور که مشاهده می‌کنید بیشترین و گسترده‌ترین فرصت‌های کاری در رشته اقتصاد، در رده تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری قرار دارد و برای آن که سطح درآمد قابل توجهی از این شاخه کسب کنید، لازم است که تحصیلات تکمیلی خود در مقطع کارشناسی ارشد یا دکتری را دنبال نمایید. سطح درآمد در مقطع دکتری رشته اقتصاد به مراتب بالاتر بوده و افراد فارغ التحصیل در این رشته، می‌توانند در زمان واحد به ارائه مشاوره به چندین شرکت و سازمان پرداخته و چندین محل درآمد داشته باشند.

دروس رشته اقتصاد
میان تمامی گرایش‌های رشته اقتصاد ؛ دروس اصول سازمانی و مدیریت، حقوق تجارت، زبان خارجه تخصصی، مبانی جامعه شناسی، ریاضیات، آمار، روش تحقیق، اصول حسابداری، جغرافیای اقتصاد ایران، اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، پول و بانکداری، مبانی فقهی اقتصاد صدر اسلام، نظام‌های اقتصادی، تجارت بین الملل، اقتصاد توسعه و اقتصاد ایران مشترک هستند. در گرایش اقتصاد نظری ؛ دروس اقتصاد کشاورزی، اقتصاد مدیریت، اقتصاد ریاضی، اقتصاد سنجی، تاریخ عقاید اقتصادی، برنامه‌ریزی اقتصادی و اقتصاد منابع به عنوان دروس تخصصی مطرح هستند. در اقتصاد بازرگانی ؛ دروس تخصصی اقتصاد مدیریت، روش‌های مقداری در بازرگانی، ارزیابی طرح‌های اقتصادی، مدیریت تولید، حسابداری شرکت‌ها، حسابداری صنعتی، اصول بازاریابی، اصول بیمه و مدیریت مالی را به عنوان دروس تخصصی داریم. در اقتصاد صنعتی نیز دروس تخصصی اقتصاد صنعتی، حسابداری شرکت‌ها، حسابداری صنعتی، اقتصاد منابع، مدیریت تولید، ارزیابی طرح‌های اقتصادی، اقتصاد سنجی، حقوق کار و روابط صنعتی و پژوهش عملیاتی قرار دارند. در گرایش اقتصاد پول و بانکداری؛ دروس تخصصی عملیات بانکی داخلی، عملیات بانکی خارجی، سیاست های پولی و مالی، بانکداری اسلامی، روش‌های مقداری در بازرگانی، سازمان‌های پولی و مالی بین المللی، حسابداری شرکت‌ها، تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی، ارزیابی طرح‌های اقتصادی، تامین منابع مالی و بورس اوراق بهادار و مدیریت مالی را داریم. در گرایش اقتصاد کشاورزی با دروس اختصاصی اقتصاد کشاورزی، توسعه و سیاست کشاورزی، اقتصاد منابع، اقتصاد سنجی، ارزیابی طرح‌های اقتصادی، بازاریابی محصولات کشاورزی، مدیریت مزرعه، جامعه شناسی روستایی و پژوهش عملیاتی سر و کار خواهیم داشت.

سطح درآمد فارغ التحصیلان اقتصاد
در رشته اقتصاد، فارغ التحصیلان دوره کارشناسی نمی‌توانند آن قدرها نسبت به سطح درآمدی خود، خوشبین باشند. در واقع تحصیلات دوران لیسانس رشته اقتصاد، کاملا مبنایی و پایه‌ای است و شکوفایی دانش و مهارت در این رشته در دوران کارشناسی ارشد و البته دکتری اتفاق می‌افتد. بنابراین با داشتن مدرک کارشناسی رشته اقتصاد، غالبا قادر به کسب درآمد چشمگیری نبوده و برای اشتغال حرفه‌ای در این حوزه، لازم است که ادامه تحصیل در دوره تحصیلات تکمیلی بدهید.
البته زمینه اشتغال برای فارغ التحصیلان رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی وجود دارد و این عده می‌توانند در وزارتخانه‌هایی چون وزارت صنایع، وزارت اقتصاد، اداره مالیات، مرکز آمار ایران، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی، سایر بانک‌های خصوصی و دولتی کشور، کارگزاری‌های بورس و غیره به عنوان کارشناس پایه مشغول به کار شوند. به ویژه فعالیت در بازارهای بورس، از طریق کارگزاری‌های رسمی بورس یا شرکت‌های تابعه، برای این افراد کارآمد خواهد بود و به درآمد مناسبی نیز دست می‌یابند. اما برای دریافت درآمد سطح بالا و اشتغال در رده‌های شغلی قابل توجه، لازم است که در سطح کارشناسی ارشد و دکتری به تحصیل پرداخته شود.
سخن پایانی
همان طور که مشاهده کردید بازار کار رشته اقتصاد بسیار گسترده بوده و افراد در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می‌توانند در مشاغل مختلفی مشغول به کار شده و زمینه‌های اشتغال متنوعی دارند. برای داشتن پیشرفت شغلی و درآمدهای بالاتر، لازم است که ادامه تحصیل دهید و در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری فارغ التحصیل شوید. برای رسیدن به رده‌های شغلی چون مدیریت بانک و پست‌های مدیریتی تراز بالا در شرکت‌های خصوصی و دولتی، حتما نیاز است که تحصیلات خود را تا مقطع دکتری ادامه دهید.
شما چه چشم اندازی از رشته اقتصاد و دنیای کار آن، در نظر دارید؟ این رشته را چطور ارزیابی کرده و سطح درآمدی آن را چگونه می‌بینید؟ پیشنهاد می‌کنم درباره بازار کار رشته مدیریت مالی نیز در انگیزه مطالعه کنید.