آریا جوان - فیلم نیوز / مهمترین همکاری مشترک عزت‌الله انتظامی و اکبر عبدی در «اجاره‌نشین‌ها» رقم خورده و اکثر مخاطبان این دو بازیگر محبوب را در نقش‌های عباس‌آقاسوپرگوشت و آقاقندی در این فیلم داریوش مهرجویی به خاطر دارند. بعد از این دو فیلم، آنها دوبار دیگر در «گراندسینما» و «ناصرالدین‌شاه آکتور سینما» همبازی شدند؛ فیلم‌هایی درباره سینما که خیلی‌ها شاید آنها را به خاطر نداشته باشند.
نگاهی داریم به همکاری مشترک زنده‌یاد عزت‌الله انتظامی و اکبر عبدی در سه فیلم «اجاره‌نشین‌ها»، «گراندسینما» و «ناصرالدین‌شاه آکتور سینما» که در حد فاصل سال‌های 1365 تا 1370 رقم خورده است.
اجاره‌نشین‌ها | داریوش مهرجویی | 1365
در فیلم «اجاره‌نشین‌ها» به کارگردانی داریوش مهرجویی، عزت‌الله انتظامی و اکبر عبدی برای اولین‌بار همبازی شدند. انتظامی نقش عباس‌آقا سوپرگوشت، مباشر خاندان رام دامدار را داشت که با کتمان کردن مجهول‌الورثه بودن آپارتمان محل زندگی‌شان سعی می‌کرد آنجا را تصاحب کند و عبدی در نقش یکی از ساکنین این ساختمان به نام آقاقندی بازی داشت. قندی شخصیتی به نسبت لمپن داشت و به همراه برادرش سالک که زمین تا آسمان با خودش فرق داشت و روی ویلچر می‌نشست زندگی می‌کرد. عباس‌آقا و قندی مدام باهم سرلج داشتند و حتی در یکی از سکانس‌های مهم فیلم، با بیل و کلنگ به جان هم افتادند. «اجاره نشین‌ها» یکی از فیلم‌های مهم کارنامه انتظامی بود و از جشنواره پنجم فیلم فجر، نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد. عبدی زمان ساخت فیلم کارنامه‌ی پرباری نداشت اما با «محله بروبیا»، «بازم مدرسم دیر شد» و فیلم‌های مردی که موش شد»، «جنجال بزرگ» و «ماموریت» تا حدی شناخته شده بود. بعد از اجاره‌نشین‌ها و بازی درخشانی که از خودش در این فیلم به نمایش گذاشت حضورش در سینما پررنگتر شد. به طوری که در فاصله سال‌های 66 تا 70 در دوازده فیلم بازی کرد.
گراندسینما | حسن هدایت | 1367
![]()
در فیلم «گراند سینما» انتظامی و عبدی در چند سکانس با هم بازی داشتند.
حسن هدایت سال 1367 با حضور بازیگرانی مثل عزت‌الله انتظامی، مرتضی احمدی، اکبر عبدی و … فیلمی به نام «گراندسینما» ساخت و در آن به ماجرای ورود و توسعه سینما و سینماداری در ایران پرداخت. در این فیلم دومین همکاری عزت‌الله انتظامی و اکبر عبدی شکل گرفت. عبدی در این فیلم نقش ژاندارم کم‌سوادی را بازی می‌کرد که برای قرار گرفتن در این جایگاه مدام از تکه‌کلام «مردیکه مشروطه‌چی» استفاده می‌کرد. عزت‌الله انتظامی هم در نقش یک سینمادار ظاهر شده بود که گریم متفاوتی داشت و لحن بامزه‌ای هم برای خودش انتخاب کرده بود. . انتظامی برای بازی در این فیلم از هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد. ماجرای فیلم درباره توسعه سینما در دوران مشروطه بود و رقابت جالبی میان یک سینمادار ایرانی و روس شکل می‌گرفت. از میان فیلم‌هایی که با موضوع سینما ساخته شده‌اند، «گراندسینما» آنطور که باید محبوبیتی ندارد اما بهرحال سند تاریخی مهمی از آن دوران به حساب می‌آید.
ناصرالدین‌شاه آکتور سینما | محسن مخملباف | 1370
چهار سال پس از «گراندسینما» انتظامی و عبدی بار دیگر در فیلم با محوریت سینما کنار هم مقابل دوربین قرار گرفتند. اینبار انتظامی ایفاگر نقش ناصرالدین‌شاه بود. ماجرا در زمان ورود دوربین فیلمبرداری به ایران در دوران مظفرالدین شاه روایت می‌شود. ماجرا از این قرار است که عکاس‌باشی برای صحبت درباره راه اندازی سینماتوگراف به اشتباه سراغ ناصرالدین‌شاه می‌رود و او هم مخالف سینماست. خودش فیلم‌ها را سانسور می‌کند اما در این بین عاشق گلنار، بازیگر فیلم «دختر لر» می‌شود و برای اینکه به معشوق برسد حکومت را رها می‌کند و سراغ سینما می‌رود. در این بین اکبر عبدی نقش ملیجک دربار را دارد. در قیاس با انتظامی نقشش پررنگ نیست با این‌حال به خاطر شیرینی و رندی که دارد، باعث شده فضای فیلم بامزه‌تر به نظر برسد. عزت‌الله انتظامی در دهمین دوره جشنواره فیلم فجر، به خاطر بازی‌اش در «ناصرالدین‌شاه آکتور سینما» و «خانه خلوت» به صورت مشترک، لوح تقدیر بهترین بازیگر نقش اول مرد را گرفت. مهمترین ویژگی فیلم این است که شمایی کلی از تاریخ سینمای ایران در آن دوره را به تصویر می‌کشد. فیلم به طور کلی در بستری کمدی روایت می‌شود با مسئله سانسور در سینما شوخی می‌کند. این فیلم برای افرادی که علاقه زیادی به تاریخ سینمای ایران دارند جذابیت زیادی دارد. با این حال اما فیلم با حواشی زیادی روبه‌رو شد و زمان اکران اعتراض‌های زیادی به همراه داشت.