بزرگنمايي:

آریا جوان - خراسان / کارگردانان باسابقه همچون ابراهیم حاتمی‌کیا و رسول صدرعاملی و نیز، ستاره‌هایی مانند شهاب حسینی، لیلا حاتمی، رضا عطاران، پژمان جمشیدی و... در جشنواره امسال حضور خواهند داشت.
پس از گمانه‌زنی‌ها درباره فهرست آثار حاضر در چهل‌وسومین جشنواره فجر، پنج‎شنبه 20 دی‌ماه اسامی فیلم‌های این رقابت اعلام شد. اولین نکته جالب توجه در این فهرست، راه‌یابی 33 فیلم به بخش اصلی جشنواره و حضور پرشمار فیلم‌ها در این بخش است که اتفاقی کم‌سابقه به‌حساب می‌آید. امسال نیز شاهد حضور فیلم‌اولی‌ها در رقابت سینماگران خواهیم بود، منتها آثار آنان در بخش مستقل نگاه نو داوری نمی‌شود. کارگردانان جوان و کم‌سابقه نیز سهم مهمی در این دوره از جشنواره دارند. در ادامه مطلب، با جزئیاتی بیشتر به فیلم‎سازان و آثار حاضر در چهل‌وسومین دوره جشنواره فجر پرداختیم.
حضور کارگردان‌های کارکشته
در چهل‌وسومین دوره جشنواره فجر، سه کارگردان باسابقه و شاخص با دیگر فیلم‎سازان حاضر در این دوره رقابت خواهند کرد. یکی از این فیلم‎سازان، ابراهیم حاتمی‌کیاست که با نسخه پایلوت و سینمایی سریال «موسی (ع)» به نام «موسی کلیم‌ا...» به جشنواره فجر بازمی‌گردد. این کارگردان آخرین‌بار سال 98 با آخرین ساخته سینمایی‌اش «خروج» در جشنواره فجر حاضر بود و حالا پس از چهار دوره غیبت، به این رقابت می‌آید. با توجه به این‎که پروژه عظیم «موسی‌(ع)» با فناوری جدید تولید شده، کنجکاوی‌ها درباره نسخه سینمایی آن بالاست. در دوره 40 جشنواره نیز هادی حجازی‌فر مشابه حاتمی‌کیا با «موقعیت مهدی» به عنوان نسخه سینمایی یک سریال تلویزیونی یعنی «عاشورا» در رقابت حضور داشت. رسول صدرعاملی که در دوره‌های 38 و 41 جشنواره فجر، با فیلم «شنای پروانه» و «جنگل پرتقال» به عنوان تهیه‌کننده در جشنواره فجر شرکت کرده بود، امسال بار دیگر در مقام فیلم‎ساز با فیلم «زیبا صدایم کن» در دوره چهل‌وسوم حاضر خواهد بود. این فیلم با بازی امین حیایی با اقتباس از کتابی به همین نام و با محوریت یک شخصیت نوجوان روایت می‌شود. حمید زرگرنژاد نیز که سابقه ساخت آثار دفاع مقدسی را دارد، با فیلم اکشن «شمال از جنوب غربی» که مضمونی سیاسی دارد، به جشنواره چهل‌وسوم می‌آید. امیر آقایی، بهناز جعفری و مصطفی زمانی بازیگران این فیلم هستند.
سریال‌سازها در جمع رقبا

در میان اسامی سینماگران، نام سه کارگردان نیز دیده می‌شود که در تلویزیون و عرصه سریال‌سازی فعالیت کرده‌اند. جواد افشار که مجموعه‌هایی مانند «کیمیا»، «آنام»، «گاندو»، «برادر» و «مادرانه» را در کارنامه تلویزیونی خود دارد، با ساخت دومین فیلم خود «صیاد» به سینما و جشنواره فجر بازگشته است. افشار پیش از این، سال 87 با فیلم «کلبه» در بخش نگاه نو جشنواره فجر بیست‌وهفتم حضور داشت. «صیاد» در ژانر دفاع مقدس با محوریت شهید صیاد شیرازی تولید شده است. امیرمهدی پوروزیری هم که امسال با فیلم «1968» به جشنواره فجر می‌آید، پیشتر به عنوان تهیه‌کننده سریال‌ «شرم»، «دربندون» و در مقام کارگردان مجموعه‌ «مینو» را در تلویزیون ساخته است. «1968» با بازی امیر نوروزی، امیر احمد قزوینی و لیندا کیانی تولید شده است. آرمان زرین‌کوب که در مقام تهیه‌کننده سریال‌هایی مانند «مرگ تدریجی یک رویا»، «ستایش»، «ماه و پلنگ»، «بوم و بانو» و «یاور» را ساخته و در عرصه سریال‌سازی فعالیت داشته است، با اولین فیلم خود «ترک عمیق» در جمع کارگردانان این دوره حاضر است. دو بازیگر پیش‎کسوت رضا بابک و گلچهره سجادیه در این فیلم بازی کرده‌اند.
حضور نام‌های موفق دوره‌های قبل
در میان فهرست سینماگران کم‌سابقه یا جوان این دوره، نام کارگردان‌هایی به چشم می‌خورد که در دوره‌های قبل جشنواره فجر، حضور موفقی در این رویداد داشته‌اند. مهدی جعفری که سال 97 با فیلم تحسین‌شده «23 نفر» در سی‌وهفتمین دوره جشنواره حاضر بود، امسال هم با فیلم دفاع مقدسی «اشک هور» به دوره چهل‌وسوم می‌آید. این فیلم یک نسخه سریالی هم دارد که با نام «قرارگاه سری نصرت» و با محوریت شهید علی هاشمی، ویژه تلویزیون تولید شده است. حسین دارابی که در سی‌وهفتمین جشنواره فجر، دیپلم افتخار بهترین کارگردان اول را برای فیلم «مصلحت» کسب کرد، امسال با فیلم «خدای جنگ» به جشنواره فجر می‌آید. گفته می‌شود این فیلم محصول سازمان اوج، براساس زندگی شهید حسن طهرانی‌مقدم تولید شده است. در دوره‌های گذشته جشنواره، نام پدرام پورامیری در کنار حسین امیری دوماری به عنوان کارگردانان «جان‌دار» و «یادگار جنوب» مطرح شده بود. «جان‌دار» در سی‌وهفتمین دوره جشنواره با واکنش‌های مثبت مواجه شد. «صد دام» اولین کمدی و اولین تجربه کارگردانی مستقل پورامیری است.
با شرکت پرشمار کمدی‌ها
معمولا فیلم‌های کمدی تمایلی به حضور در جشنواره فجر ندارند و البته این رقابت نیز چندان از این آثار استقبال نمی‌کند؛ اما امسال بعضی کارگردانان با ساخته کمدی خود راهی جشنواره فجر شده‌اند. هادی نائیجی که فیلم‌های غیرکمدی «حق سکوت» و «هیهات» را در کارنامه دارد، با «آنتیک» اولین فیلم خود در ژانر کمدی، به جشنواره فجر می‌آید. پژمان جمشیدی و بیژن بنفشه‌خواه بازیگران اصلی این فیلم هستند. سهیل موفق که از کارگردانان فعال سینمای کودک و نوجوان است، با کمدی «کفایت مذاکرات» در جشنواره فجر شرکت می‌کند. گفته می‌شود محسن کیایی و رویا میرعلمی بازیگران این فیلم هستند. پدرام پورامیری فیلم‎ساز جوان که کارش را با آثار اجتماعی آغاز کرد، با اولین ساخته کمدی خود «صد دام» با بازی رضا عطاران در رقابت جشنواره فجر حاضر می‌شود. محمد پایدار نیز با اولین ساخته خود «تاکسیدرمی» در جمع رقبا حاضر است. مجید صالحی، هادی کاظمی، آناهیتا درگاهی و حسن معجونی بازیگران این فیلم هستند.
حضور کمرنگ فیلم‎سازان زن
چهل‌وسومین دوره جشنواره فجر با حضور کمرنگ فیلم‎سازان زن برگزار می‌شود. بهنوش صادقی تنها کارگردان زن حاضر در رقابت امسال است که با فیلم «مرد آرام» با بازی مهدی هاشمی در جشنواره 43 شرکت خواهد کرد. بهنوش صادقی فیلم «خانه دیگری» محصول سال 94 را در کارنامه دارد و حالا پس از 9 سال دومین فیلم خود را کارگردانی کرده است. «مرد آرام» مضمونی اجتماعی دارد و بازیگران آن مهدی هاشمی، حامد کمیلی و صدف اسپهبدی هستند.
بازیگران تهیه‌کننده
امسال در چهل‌وسومین دوره جشنواره فجر، دو بازیگر نیکی کریمی و مهدی هاشمی به عنوان تهیه‌کننده به این رقابت می‌آیند. کریمی پیش از این با ساخته‌های خودش مانند «شیفت شب» و «آتابای» تهیه‌کنندگی را تجربه کرده و در همکاری با کارگردانان دیگر، دو فیلم «آذر» و «تا فردا» را به عنوان تهیه‌کننده جلوی دوربین برده است. «زمانی در ابدیت» تازه‌ترین تجربه او به عنوان تهیه‌کننده است که با بازی لیلا حاتمی، بابک حمیدیان و نوید پورفرج، رونمایی می‌شود. مهدی هاشمی نیز در اولین تجربه تهیه‌کنندگی خود، «مرد آرام» به کارگردانی بهنوش صادقی را تولید کرده است. هاشمی به عنوان بازیگر نیز در این فیلم حضور دارد.
همکاری ستاره‌ها با فیلم‌اولی‌ها
از میان آثار کارگردانان فیلم اولی، فیلم «رها» و «ماریا» با حضور ستاره‌های سینما جلوی دوربین رفته‌‎اند. شهاب حسینی که معمولا رابطه خوبی با فیلم اولی‌ها دارد، در «رها» ساخته حسام فرهمند ایفای نقش کرده و با غزل شاکری همبازی شده است. «ماریا» به کارگردانی مهدی اصغری ازغدی نیز با حضور صابر ابر و پانته‎آ پناهی‌ها تولید شده است.
بازگشت سازندگان «پسر دلفینی» و «آخرین داستان»
امسال نیز پس از دوره چهل‌ودوم، برای دومین بار شاهد رقابت چهار اثر‌ در بخش پویانمایی خواهیم بود. چهار پویانمایی «افسانه سپهر» به کارگردانی عماد رحمانی و مهرداد محرابی، «پسر دلفینی 2» ساخته محمدامین همدانی، «زال و رودابه» به کارگردانی محمدعلی سجادی و «ژولیت و شاه» اثر اشکان رهگذر در این بخش با یکدیگر رقابت می‌کنند.
ادامه حواشی 2 فیلم پرسروصدا
دو فیلم پرسروصدایی که پیش از اعلام رسمی فیلم‌های جشنواره فجر، نام‌شان مطرح شده بود، «پیرپسر» اثر اکتای براهنی و «قاتل و وحشی» ساخته حمید نعمت‌ا... است. براهنی که پیشتر به اکران نشدن فیلم خود اعتراض کرده بود، همزمان با معرفی آثار این دوره، از بیرون ماندن فیلمش در جشنواره انتقاد کرد. حمید نعمت‌ا... نیز درخواست کرده بود که فیلمش حتی در یک سانس رونمایی شود، اما از نمایش این فیلم نیز خبری نیست. باید دید چهل‌وسومین دوره جشنواره برای اکران این دو فیلم و آثار مشابه «رکسانا» و «بی سر وصدا» که به دلیل آن چه «منع قانونی» اعلام شد در جشنواره حضور ندارند، بخش خارج از مسابقه را تدارک خواهد دید؟
نویسنده: مائده کاشیان