آریا جوان - ورزش 3 /من کارم را از جای خوبی شروع کردم؛ از تیم ملی که 2دهه پیراهنش را بر تن داشتم و همیشه جنگیدم و تلاش کردم تا بهترین عملکرد را داشته باشم
آندرانیک تیموریان را می‌توان در فهرست بهترین هافبک‌های تاریخ فوتبال ایران قرار داد که دوران باشکوهی در رده ملی و باشگاهی داشت. او آنقدر استعداد و توانایی داشت که برای رفتن به فوتبال اروپا یا دعوت به تیم ملی، نیازی نبود ابتدا پیراهن استقلال یا پرسپولیس را بر تن کند و درخشش در تیم ملی باعث شد که از ابومسلم خراسان مستقیم به لیگ برتر انگلیس برود. او در دوران بازیگری جاه‌طلب و جنگجو بود و حالا خودش تأکید می‌کند که در مربیگری هم انگیزه و اشتیاق بالایی برای پیشرفت دارد. آندو حالا یکی از دستیاران امیر قلعه‌نویی در تیم ملی است و خودش می‌گوید که این یک فرصت ویژه و مناسب است تا بتواند تجربیاتش را در مربیگری بالاتر ببرد. گفت‌وگوی تیموریان با همشهری را می‌خوانید.
بعد از خداحافظی از فوتبال در تیمی مربیگری نکردی و شروع کار تو از تیم ملی ایران استارت خورد. در این مورد صحبت می‌کنی؟
من در سال‌97فوتبال را کنار گذاشتم، بعد از آن برادرم را از دست دادم و مدتی هم در حوزه فوتبال نبودم. کنار آمدن با این اتفاق برایم سخت بود، مدتی بعد هم با پیشنهاد امیر قلعه‌نویی به کادر فنی تیم ملی اضافه شدم و باید از محبت و اعتماد ایشان تشکر کنم. من کارم را از جای خوبی شروع کردم؛ از تیم ملی که 2دهه پیراهنش را بر تن داشتم و همیشه جنگیدم و تلاش کردم تا بهترین عملکرد را داشته باشم. این فرصت مناسبی است تا بتوانم تجربیاتم را بیشتر کنم. به هر حال سرمربی تیم ملی سال‌ها مربیگری کرده و می‌توانم نکات مختلفی را از قلعه‌‌نویی یاد بگیرم و خودم را محک بزنم.

فوتبال بازی کردن سخت‌تر است یا مربیگری؟
من هنوز نفر اول بودن را تجربه نکرده‌ام. بازی کردن و مربیگری هر کدام مولفه‌های خاص خودش را دارد ولی فکر می‌کنم مربیگری سخت‌تر باشد چون شما باید یک تیم و یک مجموعه را اداره و هدایت کنید. مربیگری نیاز به تلاش و کار گسترده‌تر دارد و من در همین مدتی که در تیم ملی هستم، تجربیات خوبی‌به‌دست آورده‌ام. برای موفقیت در مربیگری باید فکر باز داشته باشید و روی کارتان وقت بگذارید. 
برای موفقیت در مربیگری، مثل دوران بازیگری انگیزه داری؟
صددرصد انگیزه دارم. هر مربی یا بازیکنی دوست دارد در کارش پیشرفت کند و من هم دوست دارم این اتفاق رخ دهد. البته موفقیت در مربیگری ابزار هم می‌خواهد، مثل بازیکن خوب و با کیفیت. خیلی چیزهای دیگر هم مهم هستند. به هر حال من تازه این کار را از تیم ملی شروع کردم و امیدوارم بتوانم به تیم ملی کمک کنم و چیزهای زیادی هم یاد بگیرم.
بعد از اینکه فوتبال را کنار گذاشتی، در این چند سال از استقلال پیشنهادی برای حضور در کادر فنی نداشتی؟
خیر، پیشنهادی نداشتم.
در مورد عملکرد و نتایج تیم ملی با هدایت امیر قلعه‌نویی چه نظری داری؟
خب، برای بررسی نتایج باید به آمار نگاه کنید، تیم ملی از این لحاظ بهترین آمار را داشته است. اگر سال‌های اخیر را درنظر بگیرید، تیم ملی بهترین نتایج را گرفته است، البته تیم ملی ضعف هم دارد و ما نمی‌توانیم خودمان را گول بزنیم. همه تیم‌ها ضعف دارند و این چیز عجیبی نیست ولی تلاش می‌کنیم تا ضعف‌ها را برطرف کنیم.
حتما می‌دانی که بعد از بازی با کره‌شمالی و قرقیزستان، انتقادهای زیادی از تیم ملی و قلعه‌نویی صورت گرفت.
فکر می‌کنید این انتقادها در گذشته نبود؟ از زمانی که در تیم ملی بازی می‌کردم، تا همین الان انتقاد وجود دارد و این فقط مربوط به امیر قلعه‌نویی نیست. ما نتایج بدی نگرفتیم و در مقدماتی جام‌جهانی هم در صدر جدول قرار داریم، آیا نباید نیمه پُر لیوان را هم ببینیم؟ باز هم می‌گویم که تیم ملی ضعف هم دارد و قلعه‌نویی به همراه همکارانش قطعا روی آنها کار خواهند کرد.
ولی خیلی‌ها انتظار نداشتند برابر کره و قرقیزستان به سختی برنده شویم.
ما وقتی به یک تیم 6یا 4‌گل می‌زنیم می‌گویند حریف ضعیف است، وقتی هم با اختلاف کم بازی را می‌بریم می‌گویند تیم ملی ضعف دارد و خوب نتیجه نمی‌گیرد. خودمان هم نمی‌دانیم براساس چه منطقی صحبت می‌کنیم. شما می‌توانید این را به وضوح ببینید که تیم‌های درجه 2 و حتی درجه3آسیا نسبت به گذشته پیشرفت کرده‌اند و دیگر مثل گذشته نیست که آنها با اختلاف چند گل شکست بخورند. آنها برای بزرگان آسیا مثل ایران، ژاپن، کره‌جنوبی و عربستان حریفان سرسختی هستند. باور کنید فوتبال با گذشته خیلی فرق کرده است.
خیلی‌ها معتقدند قلعه‌نویی جوانگرایی خاصی در تیم ملی انجام نداده است. در این مورد چه صحبتی داری؟
ببینید، حدود 25‌بازیکن به تیم ملی دعوت می‌شوند و شما شک نکنید هر مربی دیگری هم بیاید همین نفرات را دعوت می‌کند، شاید فقط 5یا 10‌درصد اختلاف ببینیم. بازیکنان جوان هم در این مدت دعوت شدند، شاید کم و بیش بازی کرده باشند ولی به هر حال دعوت شدند و به بعضی از آنها هم میدان داده شد. آنهایی که در این زمینه انتقاد می‌کنند، شاید اکثرشان همان‌هایی باشند که از نتیجه نگرفتن تیم ملی هم انتقاد می‌کنند. ما باید بدانیم از فوتبال چه می‌خواهیم، باید بدانیم تیم‌های باشگاهی و ملی ما در چه موقعیتی قرار دارند. ما در سال 2025هستیم ولی نمی‌توانیم بازی‌های خانگی‌مان را در ایران برگزار کنیم. ما هنوز برای تیم ملی ایران یک استادیوم اختصاصی و جدید نداریم، باشگاه‌های ما با مشکل زمین تمرین و استادیوم رو‌به‌رو هستند. ما مشکل سخت‌افزار و ساختار داریم، آیا وقتی می‌خواهیم در مورد عملکرد تیم ملی صحبت کنیم، این چیزها را می‌بینیم؟
خیلی‌ها معتقدند فوتبال ایران دیگر نمی‌تواند مثل گذشته ستاره تولید کند، نظر خودت چیست؟
بله، در این زمینه هم مشکل داریم چون توجهی به فوتبال پایه نداریم. ما ساختار مناسبی در فوتبال نداریم و از استانداردهای روز فوتبال هم عقب هستیم.
فکر می‌کنی در جام‌جهانی به مرحله حذفی صعود کنیم؟
صحبت در این زمینه خیلی زود است. همه ما دوست داریم در جام‌جهانی به مرحله حذفی برویم و با تیم‌های سرشناس‌تر بازی کنیم، ولی سؤال مهم این است که چگونه برای این جام آماده خواهیم شد؟ آیا بازی دوستانه خوبی خواهیم داشت که به تیم ملی کمک کند و محک جدی بخوریم؟ آیا در این چند سال بازی‌های دوستانه خوبی انجام داده‌ایم که آن را مثال بزنیم؟ من فکر نمی‌کنم برای جام‌جهانی هم بازی دوستانه‌ای داشته باشیم که بتواند به ما کمک کند. این خیلی مهم است که یک تیم برای ورود به یک تورنمنت مهم مثل جام‌جهانی، چگونه آماده شده و چه اردوهایی را پشت سر گذاشته است.
در جام ملت‌ها هم یک فرصت مهم را برای قهرمان شدن از دست دادیم و حتما می‌دانی که قلعه‌نویی بعد از این جام هم به‌شدت مورد نقد قرار گرفت.
ما 50‌سال است که در جام ملت‌ها قهرمان نشده‌ایم و باید دنبال دلیلش باشیم که چرا 5دهه جام نیاورده‌ایم. با قلعه‌نویی قهرمان نشدیم، مگر با مربیان دیگر شدیم؟ قهرمان شدن در جام ملت‌ها یا لیگ نخبگان و لیگ قهرمانان، مولفه‌های خودش را دارد. قهرمان شدن برنامه‌ریزی می‌خواهد، ساختار حرفه‌ای و آینده‌نگری می‌خواهد که ما هیچ‌کدام را نداریم. قطر چه کارهای مهمی در 10‌سال گذشته انجام داد که قهرمان شد، آیا این موفقیت تصادفی بود؟ نگاه ما فقط نباید به بازیکن یا سرمربی باشد، این درست نیست که قلعه‌نویی را سیبل کنیم. در این سال‌ها با بازیکنان و مربیان مختلف در جام ملت‌ها حاضر شدیم ولی به قهرمانی نرسیدیم که دلایل خودش را دارد. من این حرف‌ها را به این دلیل نمی‌زنم که الان در کادر فنی تیم ملی هستم، حتی اگر در کادر فعلی هم نبودم چنین نظری داشتم.
 تو فکر می‌کنی ایران در جام ملت‌ها یک تیم ناکام بود؟
فکر نمی‌کنم اینطور باشد. ما ژاپن را بردیم و برابر قطر هم بدشانس بودیم
 ولی خیلی‌ها تصور نمی‌کردند به قطر ببازیم؟
بله، ما به همین تیم در مقدماتی جام‌جهانی 4‌گل زدیم. فوتبال همین است و ممکن است هر تیمی روز خوب و بد داشته باشد. بازیکنان و مربیان در جام ملت‌ها به هیچ عنوان کم‌کاری نکردند، ما تا جایی که امکان داشت جنگیدیم ولی متأسفانه نشد که به فینال برویم. از طرفی قبل از شروع جام هم بازی‌های تدارکاتی خوبی نداشتیم.
پیش‌بینی سخت و تقریبا غیرممکن است. 4، 3 تیم دنبال قهرمانی هستند و تیمی به هدفش می‌رسد که تمرکز بالا و کمترین اشتباه را داشته باشد. در این سال‌ها هم معمولا قهرمان در هفته آخر مشخص شده است.